گرند کنیون Шаблон:انگلیسی یک پارک ملی در ایالت آریزونا در آمریکا است.
این پارک یک تنگه رنگارنگ بریده شده توسط رودخانه کلرادو واقع در ایالت آریزونا ایالات متحده است. محدوده زیادی از آن درون پارک ملی - که یکی از اولین پارکهای ملی در ایالات متحدهاست - جای گرفتهاست. رئیسجمهور تئودور روزولت یکی از بزرگترین طرفداران حفاظت از منابع طبیعی اینجا بود، و چندین و چند مرتبه برای شکار به آنجا رفت و از منظره لذت میبرد.
واژه انگلیسی «گرند کنیون» به معنای «دره ی بزرگ» است. این پارک در سال ۱۹۱۹ به فهرست پارکهای ملی آمریکا پیوست.
این پارک ملی ۴۹۲۷ کیلومتر مربع وسعت دارد و در سال ۲۰۰۶ تعداد بازدید کنندگان پارک ۴٬۳۹۴٬۲۷۹ نفر بودند.
این پارک بر روی فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
این دره، که رود کلرادو آن را بیش از ۶ میلیون سال پیش ساخته، ۴۴۶ کم (۲۷۷ مایل) طول دارد، عرض آن از ۶٫۴ تا ۲۴ کم (۴ تا ۱۸ مایل) متغیر است و عمق آن به بیش از ۱٫۶ کم (۱ مایل) میرسد. تقریباً دو میلیارد سال از تاریخ کره زمین بصورت رود کلرادو و ریزابههای آن کانالهایشان را از میان لایه میبرد پس از مادامیکه لایه سنگی فلات کلرادو بود بالا ببرد.
گرند کنیون شکاف بزرگی در جلگه کلرادوست که لایههای بالاآمدهٔ مربوط به دوران پروتروزوییک و پالئوزوییک را در معرض دید قرار دادهاست. دره بزرگ چشماندازهای بیهمتایی را به کسانی که از حاشیه بازدید میکنند، پیشکش میکند. این عمیقترین دره جهان نیست - هردو درههای بارانکا دل کوبره در شمال مکزیک و دره جهنم روی مرز اورگن-آیداهو ژرفترند - اما اینجا بدلیل وسعت بسیار زیادش و همینطور مناظر پیچیده و رنگارنگی که دارد شناخته شدهاست. از لحاظ زمینشناسی نیز به دلیل رشتهٔ ضخیم سنگهای باستانی که به زیبایی از دیوارههای دره حفاظت و خودنمایی میکنند، دارای اهمیت است. این لایههای سنگی در دل خود مقدار زیادی از تاریخ اولیهٔ زمینشناسی قارهٔ آمریکای شمالی را نگهداشتهاست. دره بزرگ یکی از تماشاییترین نمونههای فرسایش طبیعی در جهان است.
گراند کانیون توسط رودخانه کلرادو در شش میلیون سال پیش بوجود آمده است.
در دوران پیش از تاریخ، ساکنان بومی آمریکا این منطقه را با ساخت زیستگاه در دره و غارهای آن آباد کردند. گارسیا لوپر ده کاردناس از اسپانیا بهعنوان نخستین اروپایی که دره بزرگ را دید شناخته میشود. او در سال ۱۵۴۰ میلادی (۹۱۸ یا ۹۱۹ خورشیدی) به آنجا رسید.
گرند کنیون تا پس از جنگ داخلی آمریکا زیاد شناخته نمیشد. به نظر میرسد که نام دره در سال ۱۸۶۸ به آن داده شدهاست. مقالهای در هفتهنامه معدنچی آریزونا، مربوط به کاوش قریبالوقوع دره، از کاوشگران خواست «آسوده 'دره بزرگ' را بکاوید...»
در ۱۸۶۹، جان وزلی پاول معروف، سرباز کهنهکار جنگ داخلی که یک دستش را در جریان این جنگ از دست داده بود، برای ماجراجویی و کسب علم، اولین سفر ثبتشده روی رود کلرادو در لابهلای دره را ثبت کرد. او این سفر را به همراه نه نفر که سوار بر چهار قایق بودند، به انجام رساند. ولی فقط شش نفر سفر را به اتمام رساندند. پاول در کتابی با عنوان «برگها در یک کتاب داستان بزرگ» به واحدهای سنگی رسوبی که در دره پیدا کرده، اشاره میکند.
